Gronkowiec złocisty - jest się czego bać?

Staphylococcus aureus

Gronkowiec złocisty (łac. Staphylococcus aureus) jest to gram-dodatnia bakteria występująca w jamie nosowo-gardłowej, a także na skórze ludzi i zwierząt. Zaliczana jest do ziarniaków, a jej nazwa pochodzi od charakterystycznego nieregularnego ułożenia przypominającego winne grona. Optymalna temperatura rozwoju tej bakterii to 37°C, może się rozwijać w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych. Zazwyczaj bakteria ta występuje w postaci formacji komórkowych pokrytych warstwą biofilmu zapewniającego komórkom ochronę przed działaniem antybiotyków. S. aureus jest jedną z głównych przyczyn bakteryjnych zakażeń: środowiskowych i szpitalnych. Jest jedną z najczęstszych przyczyn bakteriemii, charakteryzuje się wyższą śmiertelnością pacjentów zakażonych, niż w przypadku innych bakterii - 65-70% w okresie przed odkryciem antybiotyków, obecnie 20-40% zakażonych umiera po 30 dniach, pomimo odpowiedniego leczenia. Inne gronkowce niż S. aureus mogą być również przyczyną poważnych zakażeń, takich jak: zapalenia szpiku i kości, bakteryjnego zakażenia stawów, zapalenia wsierdzia, bakteryjnego zapalenia płuc, zapalenia mieszków włosowych, liszajca, jęczmienia oraz ropni narządowych: płuc, wątroby czy nerek oraz mózgu. Gronkowiec złocisty produkuje silną toksynę - enterotoksynę, wywołującą m.in. płonicę gronkowcową, martwicę i złuszczanie naskórka (SSSS - staphylococcal scaled skin syndrome), zespół wstrząsu toksycznego (TSS toxic shock syndrom). Trudne w leczeniu są infekcje gronkowca złocistego MRSA (ang. Methicillin-resistant Staphylococcus aureus) ze względu na oporność antybiotykową (na penicylinę czy metycylinę).

Jak dochodzi do zakażenia gronkowcem?

źródło

O zakażenie gronkowcem złocistym jest bardzo łatwo - wystarczy drobne zranienie skóry, przez które bakterie wnikną do krwi lub zjedzenie zakażonego pokarmu. Gronkowce przenoszone są również drogą kropelkową oraz poprzez kontakty płciowe. Nie każdy kontakt z gronkowcem oznacza jednak zakażenie. Istnieją czynniki, które zwiększają ryzyko zakażenia: niedostatki odporności spowodowane chorobami upośledzającymi układ immunologiczny, choroby sezonowe lub spowodowane niewłaściwą dietą, niedobory witamin, rany na skórze lub stosowanie niektórych leków. Szacuje się, że około 30% ludzkiej populacji może być nosicielami różnych odmian gronkowca.

SZCZEPIONKA GRONKOWCOWA

Sposób działania	Szczepionka składa się z kilku szczepów Staphylococcus aureus oraz Staphylococcus albus. Środkiem konserwującym jest fenol. Szczepionka daje odporność na okres 18 miesięcy.
Stosowanie	Wywołane gronkowcami nawracające stany chorobowe jak: czyraki, zapalenie gruczołów potowych, zapalenie szpiku kostnego.

Szczepionka ta stosowana jest tylko w niektórych stanach chorobowych wywołanych przez gronkowce, jak dotąd nie uzyskano skutecznej szczepionki przeciw S. aureus!

Czy można zminimalizować ryzyko zakażenia?

Tak można: należy przestrzegać zasad higieny, myć ręce, nie kupować ciastek z kremem w miejscach, które nie trzymają higieny, nie jeść produktów, których opakowanie zostało uszkodzone, nie jeść produktów, które były rozmrożone i zamrożone ponownie. Jednak kluczowa jest odporność naszego organizmu.

Leczenie

źródło

Leczeniem z wyboru w zakażeniach S. aureus jest penicylina. Jest to antybiotyk pochodzący z grzyba Penicillium, penicylina hamuje powstawanie poprzecznych wiązań peptydoglikanu, które zapewniają sztywność i wytrzymałość w bakteryjnej ścianie komórkowej. W rezultacie prowadzi to do śmierci komórek bakteryjnych. W większości krajów odporność na penicylinę wśród gronkowców jest jednak bardzo powszechna. Stosowana jest wtedy metycylina, jest to syntetyczna penicylina odporna na penicylinazę (enzym rozkładający penicylinę). Od 1961 r. wykazano przypadki odporności u S. aureus na metycylinę: MRSA- methycylin resistant S. aureus, które odporne są one również na inne beta-laktamy, penicyliny i cefalosporyny. 
Leki z wyboru przy zakażeniach MRSA:
Wankomycyna, linezolid, rimfampicyna, trimetoprinol.
  
Czas trwania leczenia zależy od miejsca infekcji i od ciężkości zakażenia. Gronkowce bardzo często powracają, całkowita eradykacja jest bardzo trudna. 


Źródło:



1. MacNeal WJ, Frisbee FC, McRae MA. Staphylococcemia 1931-1940. Five hundred patients. Am J Clin Pathol (1942) 12:6.
2. Melzer M, Welch C. Thirty-day mortality in UK patients with community-onset and hospital-acquired meticillin-susceptible Staphylococcus aureus bacteraemia. J Hosp Infect (2013) 84(2):143–5010.1016/j.jhin.2012.12.013.
3. Que Y-A, Moreillon P. Staphylococcus aureus (including Staphylococcal Toxic Shock). In: Mandell, Douglas and Bennett’s Principles and Practices of Infectious Diseases. Philadelphia: Elsevier; (2010). 
4. http://www.przychodnia.pl/el/leki.php3?lek=2822
5. C. Boerner, Immune System Protein Starves 'Staph' Bacteria, Could Lead To New Treatments, 2008, Sciencedaily.com
6. Z. Dziubek, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Warszawa 2006.
7. J. Dąbrowski, Schorzenia pasożytnicze przewodu pokarmowego człowieka : pasożyty, leki, zioła , Lublin : „Polihymnia”, 1999.
8. Korzeniowski O, Sande MA; Sande (1982). "Combination antimicrobial therapy for Staphylococcus aureus endocarditis in patients addicted to parenteral drugs and in nonaddicts: a prospective study". Ann Intern Med 97 (4): 496–503. 
9. Bayer AS, Bolger AF, Taubert KA, et al. (1998). "Diagnosis and management of infective endocarditis and its complications". Circulation 98 (25): 2936–48. 

  

PoradnikZdrowie.pl > Zdrowie > Choroby zakaźne > Gronkowiec złocisty - rodzaje zakażeń wywołanych gronkowcem złocistym

Gronkowiec złocisty - rodzaje zakażeń wywołanych gronkowcem złocistym

Autor: redakcja poradnikzdrowie.pl

Gronkowiec złocisty (Staphylococcus aureus) to bakteria, która żyje zarówno w warunkach tlenowych, jak i beztlenowych. Nosicielami gronkowców są ludzie i zwierzęta. Sprawdź, jakie choroby może wywołać zakażenie gronkowcem złocistym.